30 Haziran 2012 Cumartesi


M60 Patton Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri'ndeki Patton serisi tankların 2. ve son ana muharebe tank tipidir. M48 Patton'dan geliştirilmiştir.Soğuk Savaş sırasında Amerika Birleşik Devletleri Kara Kuvvetleri'nin ana savaş tankıdır. Soğuk Savaş'ta NATO ve ABD'ye yakın ülkeler tarafından kullanılmıştır.
Yerini M1 Abrams aldığı halde M60 dünya boyunca halen servistedir. Şu anda en büyük kullanıcısı 1.700 kadar tankla Mısır, sonraki kullanıcı 900'den fazla geliştirilmiş tankla Türkiye, sonraki ise 700 geliştirilmiş varyantları ile İsrail'dir.

Konu başlıkları

  [gizle] 

Geliştirme [değiştir]

1957'de, Amerika'da 105 mm top ve daha iyi gövde zırhı olan tank planlanmıştır. M60 Patton büyük ölçüde M48'i temel alır. Aralarında önemli farklar ise; M60 Patton'da 105 mm top M48'de ise 90 mm top olduğu, M60'da gövde ile eğimli bölge düz, M48'de ise bombelidir, M60'da 3 istikamet makarası bulunmaktadır ancak M48'de ise 5 tanedir. Bunun dışında M-60’ların kulesi biraz daha büyüktür. Tasarım özellikleri bir Continental V-12 750 hp hava soğutmalı motora sahip olması, çift turboşarj motor ve yeniden yakıt almayla birlikte menzili 300 mile kadar uzar. Bir çapraz hareketli transmisyon, bir birleştirilmiş, bir kombine transmisyon, difransiyel, direksiyon sistemi ve fren sistemi sayesinde hız azaltılarak güç iletilir.
Mürettebat ön tarafta motor ise arkadadır. Aslında başlangıçta M60'ın tareti M48'inkiyle aynıydı, sonradan değiştirilmekle birlikte kendine özgü "needlenose" taret tasarımıyla düşman ateşinin etkisini mümkün olduğu kadar azaltır.
M60 tankı makineli tüfek olarak M85 Makineli tüfek kullanır ve koruma sağlar.
Başlangıçta M68 olarak ismi belirlenen M60 tankı 1959'da üretime girmiş, sonrada adı M60 olarak değiştirilmiş ve 1960'da hizmete girmiştir. 15.000'in üzerinde (tüm varyantları içerir) üretimi yapılmıştır.

Modelleri [değiştir]

M60/XM60 [değiştir]

  • Kökeni II'ci Dünya Savaşı'ndaki M48'in tasarlandığı M26 Pershing'e kadar dayanır. 1957 yılında ABD 105 mm'lik topa sahip ve daha iyi zırh koruması sağlayacak bir tank planlanmıştır. Bu fikir doğrultusunda ilk M60 tankları 1959'da M68 ismiyle üretime alınmıştır, fakat sonradan ismi M60 olarak değiştirilmiştir.
Sonuç olarak temel alındığı M48 tankına büyük ölçüde benzerdir. Her ne kadar da benzer olsa aralarında bazı önemli farklar vardır. Bunlar; M48 'in ilk modellerinde 90mm top bulunurken M60 tankında 105mm'ilk top vardır. M60'ın gövdesinin ön tarafı düz iken düz, M48'de ise bombelidir, M60'da 3 istikamet makarası bulunmaktadır ancak M48'de ise 5 tanedir. Bunun dışında M-60’ların kulesi biraz daha büyüktür. Bu farkların dışındada bazı önemli benzerlikleri vardır Bu benzerlikler; Tareti ve komutan kubbesi aynı oluşudur.
Mürettebatı ön tarafta motoru ise arkadadır.
Bu tasarım tankın menzilini 300 milin üzerine çıkmasına imkan tanıyan çift turboşarjlı Continental AVDS-170-92 motoruyla tamamlanmıştır.
M60 homojen zırh kullanan son Amerikan tankıdır.
1963'te yerini geliştirilmiş M60A1'e bıraktı. Üretilen orjinal M60'lar M60A1'e dönüştürüldü.bir kısmı halen müzelerde sergidedir.

M60A1 [değiştir]

M60A1 AMT
1963'te, M60 M60A1 olarak geliştirilip 1980 yılına kadar üretimde kalan yeni bir varyantdır. Geliştirilmiş darbe emici zırh korumasıyla ve taretinin büyük ve iyi tasarlanmış olmasıyla ön plana çıkmaktadır.Bir de M60A1'in ana topu için stabilizasyon sistemi ile teçhiz edilmiştir.

M60A2 'Starship' [değiştir]

M60A2 tankı PROLOG '85 fuarında ambifi çıkarma gemisi LARC 60'tan karaya inerken
M60A2 tamamen yeni bir alçak kule profili ve komutana daha iyi bir görüş ve ateş sahası veren komutanın üstteki makineli tüfek kubbesi ön plana çıkmaktadır, Bir de M551 Sheridan hafif tankının 152 mm'lik ana topuna benzer olması ön plana çıkmaktadır. Shillelagh güdümlü anti-tank füzesi kadar düzenli bir şekilde mermileri ateş eder.
M60A2 modernizasyonu hayal kırıklığına uğratsa da gelecek nesil tanklara geçişi kolaylaştıran teknik ilerlemeleri sağladı. Shillelagh/M60A2 1981'de servisten çıkarıldı ve taretler hurdaya ayrıldı. M60A2'lerin çoğu M60A3'e çevrildi ya da gövdeleri köprücü tanklara çevrildi.[1]

M60A3 [değiştir]

M60A3 AMT REFORGER '85 tatbikatında yol boyunca giderken
1978'de M60A3 varyantına çalışma başladı. Öne çıkan özellikleri arasında teknolojik geliştirme amacıyla yapılan ilavelerdir. Bunlar sis havanları, yeni bir mesafe bulucu ve balistik bilgisayar stabilize edilmiş taret ve M240 eşeksenli silah sayılabilir. Sonunda bütün Amerikan M60'ları A3 modeline çevrilmiştir.
M60A3'ler ABD kuvvetlerinden 1990'ların başlarında servis dışı edilmiştir, ancak diğer ülkelerin servislerinde halen ön sıralarda yer almaktadır.
M60A3 modelinin M1 Abrams tankına karşı bazı avantajları:
  • 21. yüzyıl içlerinde M60A3 M1 Abrams'dan özellikle daha iyi bir termal ize sahiptir. Bununla birlikte, oldukça sessizdir.
  • M60A3'ta telefonla piyade ile mürettebat arasındaki doğrudan iletişim için harici telefon vardır. Bir de bu özellik Irak'ta ki bazı M1 Abramslara uygulanmıştır.
  • Dizel motor performansı düşürmüştür, ancak; fiyat, bakım masrafları ve benzinin hızlı ve verimli çalışması gibi artıları vardır.
  • M1 Abrams'ın türbinin egzozunun ısısı çok büyük olduğu için arkasından gelen piyadeler için tehlikeli bir durum oluşur, M60A3'te ise dizel motora sahip olduğu için M1 kadar tehlikeli olmaz.
  • Firar kaportasının konumu M60A3 gövdesinin altındadır. M1 Abrams'ta ise mürettebatın ateş altında kendilerini dışarı atması M60A3'ünkine oranla daha zordur.
  • M60 serisi tankların M68A1 105mm ana topunun mühimmat çeşitliliği şu anki M1 serisindekilerin 120 mm yivli topundan daha fazladır. HE mermisi, flechette mermileri ve beyaz fosforlu sis bombası ve birçok çeşidi kapsamaktadır.
  • M60 serisi eğer ihtiyaç olursa obüs atışı yapabilir.

M60-2000 [değiştir]

Bu model General Motors tarafından yapılan bir geliştirmedir.Bu geliştirmeler Hibrid motor ve M1 Abrams'dan alınan taret,toptur ve yeni zrıh seçenekleridir.

Uluslararası varyantları [değiştir]

M60T(Sabra) Türk tank modernizasyon için büyük ölçüde geliştirilen bir ihraç modelidir. Bu geliştirmeler IMI 120 mm'lik tank topu, yeni ateş kontrol sistemleri ve yeni zırh seçenekleridir.
M60 Phoenix
Magach
Magach 7C

Servis tarihçesi [değiştir]

Mısır tarafından ele geçirilmiş İsrail'e ait M60 Patton
Vietnam savaşında kullanılmadığı halde, iki M60 varyantı sınırlı bir halde planlı olarak yerleştirilmiştir, köprücü tank ve silahlı münendis aracı olarak kullanılmıştır. M728 silahlı mühendis aracı kendi görevi dışında 165 mmlik topu ile ateş sağlamakla da görevliydi.[1]

İsrail [değiştir]

M60A1 ve M60A3 Yom Kippur Savaşı sırasında İsrailli kuvvetlerce Golan tepelerinde ve Sina Yarımadası'nda kullanılmıştır. ABD çatışmalardan önce M60'ları İsrail kuvvetlerine yollamıştır. Savaşı takiben, ABD'den çok sayıda M48, M60 ve M60A1 alındı. İsrail Lübnan savaşına kadar envanterindeki M60 tanklarına bazı değişikliklikler ve geliştirmeler yapmıştır. . İsrail'in küçük değişiklikleri arasında rota ve ERA'dır. Bu varyant Magach olarak bilinir. İsrailçalışması Magach modelleri, yeni ilave bir zırh, yeni ateş kontrol sistemi, termal iz ve sis havanı içerir. İsrail Silahlı Kuvvetleri Magach 7 (A'dan C'ye kadar) hala kullanmaktadır.

Körfez Savaşı [değiştir]

M60A1 RISE (Passive) ABD Deniz Piyadeleri tarafından Körfez savaşında Irak'a ait T-54, T-55, T-62, Type 69 ve T-72 tanklarına karşı berlirli sayıda kullanılmıştır. M60A1 ERA ile desteklenerek Kuveyt şehrine ve hava alanlarına destek vermiştir.Kuveyt muharebesi sırasında sadece bir tank ve bir mürettebat kaybetmiştir.

Muharebe performansı [değiştir]

M60 varyantları Avusturya, Bahreyn, Bosna, Brezilya, Mısır, Yunanistan, İsrail, İran, Portekiz, İspanya, Türkiye, Tayvan, Tayland ve bazı milletlerin servisindedir. Bununla birlikte ABD stoklarında kayda değer şekilde parçalara ayrılmış, satışa kapalı, değiştirilmiş ya da silah testlerinde darbe almış M60'lar vardır. Bununla birlikte bazı araçların şasisi değişik şekillerde kullanılmıştır. Çoğu geliştirilmiştir. Pattonlar yeni tank tasarımlarına açıktır, bazı araç şasileri kullanılmıştır ancak bütün taretler değişik geliştirmelere uğramıştır.

Kullanıcılar [değiştir]

[değiştir]Eski kullanıcılar

Türk ordusu ve Pattonlar [değiştir]

M46, M47, M48 ve M60 Patton tankları Kore ve Vietnam savaşlarında başlıca kullanılan tanklardır. İsmini Amerikalı general George Patton'dan almıştır.
M47 tankları uzun yıllar Türk Ordusu tarafından kullanılmış, Kıbrıs Harekâtı'nda da başarıyla hizmet vermişlerdir. Bu tanklar 1980'li yılların başlarından itibaren hizmetten kaldırılmışlardır.
M48 tankları 1960'lı yıllardan itibaren Türk Ordusu tarafından kullanılmaktadır. M48'ler 1980'li yılların sonlarında 105 mm'lik ana silah ve o dönem için modern atış kontrol sistemleriyle modernize edilerek M48A5T1 ve M48A5T2 tiplerine dönüştürüldü. Bu tanklar hâlâ Türk Ordusu'nun tank gücünün önemli bir kısmını oluşturmaktadır.
M48A5T1
  • Mürettebat: 4
  • Gövde Uzunluğu: 8,25 m
  • Genişlik: 3,63 m
  • Yükseklik: 3,28 m
  • Karın Altı Yükseklik: 0.41 m
  • Muharebe Ağırlığı: 54 ton
  • Güç Ağırlık Oranı: 15,89 bg/ton
  • Motor Gücü: 750 bg
  • Maksimum Hız: 48 km/s
  • Hareket Çapı: 499 km
  • Yakıt Kapasitesi: 1.457 lt
  • Sulardan Geçiş: 1,21 m (hazırlıksız), 2.4 m (hazırlıklı ve şnorkelli)
  • Dik Engel Geçiş: 0,91 m
  • Hendek Aşma: 2,59 m
  • Meyil Tırmanma: % 60 Dik, % 30 Yan
  • NBC Sistemi: Maskeli
  • Zırh Tipi: Çelik Döküm
  • Gece Görüş kabiliyeti: Pasif
  • Stabilizasyon Sistemi: Yok
M48A5T2
  • Mürettebat: 4
  • Gövde Uzunluğu: 9.43 m
  • Genişlik: 3.63 m
  • Yükseklik: 3.28 m
  • Karın Altı Yükseklik: 0.41 m
  • Muharebe Ağırlığı: 54000 kg
  • Güç Ağırlık Oranı: 15.89 bg/ton
  • Motor Gücü: 750 bg
  • Maksimum Hız: 48 km/s
  • Hareket Şiası :499 km
  • Sulardan Geçiş: 1.21 m (hazırlıksız), 2.4 m (şnorkelli)
  • Dik Engel Geçiş: 0.91 m
  • Hendek Asma: 2.59 m
  • Meyil Tırmanma: %60 Dik, %30 Yan
  • NBC Sistemi: Maskeli
  • Zırh Tipi: Çelik Döküm
  • Gece Görüş Kabiliyeti: Pasif termal
M60'lar 1957 yılında M48'lerden geliştirilerek yapılmıştır. M60 tanklarının çeşitli tipleri Arjantin, Bahreyn, Avusturya, Mısır, Yunanistan,İsrail, Portekiz, İspanya, Türkiye, Tayvan tarafından hâlâ kullanılmaktadır.
M60 tankının M60A1 ve M60A3 modelleri halen Türk Ordusu'nun en fazla sayıdaki tank modelidir. Bu tankların önemli bir kısmı, Türkiye'nin 1991 Körfez Savaşı'nda müttefik güçlere verdiği desteğe karşılık olarak ABD tarafından hibe edilmiştir. Türk M60'larının bir kısmı İsrail teknolojisiyle modernize edilerek M60T sınıfına yükseltildi.
Kara kuvvetleri Komutanları çeşitli antlaşmalar yüzünden elindeki Leopard 1 ve Leopard 2 tanklarını doğuda kullanamamaktadır. M60 tankları bu şartların dışında kaldığı için Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından doğuda sıklıkla kullanılmaktadır.
Batı Almanya silahsızlanma antlaşmaları nedeniyle elindeki 1000 kadar M48 tankını Türkiye'ye satmıştır. O zamanlar Türkiye'nin elinde 3000 adet M47 ve belirli sayıda M48 Patton tankları bulunuyordu. Buna ek olarak 50 kadar Stug 3 Alman saldırı topu ve 40 kadardaPanzer 4 tipi tank mevcudiyetine sahipti. Almanya, antlaşmalar gereği belirli sayının üzerinde tank bulunduramaması nedeniyle elindeki en eski tankları (M48) Leopard 1 ile değiştirmiş oldu. Fazla tankları ise bugün Leopard 2 A4 serisi tanklarda yaptığı gibi Türkiye'ye sattı. Leopard 2 tanklarının daha modern A6 jenerasyonu nedeniyle elindeki eski tankları kademeli olarak Türkiye'ye aktarmaktadır.
M47 tankı
Türk M
Gönderen zaman:

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)